Kur’anda namaz vakitlerini bildiren ayetler, açıkça “ekimis-salat” yani “namaz kıl” emrinin geçtiği ayetlerde aranır.
Allah birçok ayette, iman edenlere namaz kılmasını emreder.
Müslümanlar ne zaman namaz kılacağını, bizzat Muhammed nebiye verilen emirlerden öğrenir.
“Namaz kıl” emrini doğrudan ve namazın giriş-çıkış aralığıyla veren ayetler sadece; Hud-114 ve İsra-78-79. ayetlerdir.
Allah’ın defaatle geceyi istirahat ve uyku için yarattığını söylemesinden; tam gece dediğimiz zulumat kısmında nebi hariç iman edenlere farz namaz koymadığını rahatlıkla anlayabiliriz.
Biz İsra-79. ayet ile devam edelim. Çünkü bu ayet nebiye özel nafile namaz emrinin verildiği ayettir.
İsra-79: “Gecenin bir kısmında uyan ve O’na, kendin için nafile (=ilave) (namaz kıl)….”
Bu ayette “ekimis-salat” şeklinde “namaz kıl” emri yok, diyebilirsiniz.
Ama bu ayet, 78. ayetin devamıdır. Uyanmak, ayetin ana fiil değildir. 78. ayetin ana fiili olan “namaz kıl” , 79. ayetin de ana fiilidir.
Ama dikkat etmemiz gereken husus; bu nafile namazın sadece nebiye mahsus farz kılınmasıdır. Yani nafile namaz emri, diğer inananlara farz değildir.
Ve bu nafile namazın vakti zulumat evresidir. Yani şemadaki (5.ve 1.) aralığında olmak zorundadır.
Çünkü (1.ve 2.) ile (4.ve 5.) aralıkları, alacakaranlık zamanları olup tüm inananlara farz olan namaz aralıklarıdır.
Taha-130. ayete bakacak olursak;
5 vakit namazı tanımladığı iddia edilen Taha-130. ayette namaz kıl emri değil, kulluk et/ibadet emri vardır.
“Namaz kıl” diye net emir içermediği halde; ibadet olarak yapılması istenen şeyin vakitleri olmasından sebep namaz olduğunu anlarız.
Eğer namazdan bahseden tüm ayetleri bir arada okumadan ve birbirinin teyidini olmadan meal edersek; rahatlıkla 2, 3, 5 ve hatta daha fazla vakit namaz çıkarabiliriz.
Ama Nisa-103. ayete göre biliriz ki; her farz namazın giriş ve çıkışı olmak zorundadır. Eğer yoksa, onun farz namaz olmasından bahsedilemez. Eğer farz namaz ise, ayrıca Kur’anda tanımlanmış ismi de olmalıdır.
Bu durumda Taha-130. ayet, diğer namaz vakitlerinin genel özetidir. Tablo, birlikte okunan ve birbirini teyit eden ayetlerden oluşmaktadır.
| İLGİLİ NAMAZ AYETLERİ
(Namaz isimlerini ve vakitlerini verir) |
TAHA-130. AYET (Nebiye farz olan tüm namazları genel özetler) |
|---|---|
|
SABAH NAMAZININ GİRİŞİ VE ÇIKIŞI; Hud-114: Gündüzün iki tarafında özellikle gecenin gündüze yakın kısımlarında. Yani şemadaki (1.ve 2.) aralık. Nur-58.ayette ismi geçer. |
SABAH NAMAZININ ÇIKIŞI; Taha-130: Güneşin doğuşundan önce Fakat sabah namazının girişi bu ayette tanımlı değildir. |
| ORTA NAMAZIN GİRİŞİ VE ÇIKIŞI;
İsra-78: Güneşin sarkmasından(giriş vakti), gecenin kararmasına(çıkış vakti) kadar(3.ve 4.) Bakara-238.ayette ismi geçer. |
ORTA NAMAZIN ÇIKIŞI;
Taha-130: Güneşin batmasından önce Not: Dulukul şems’in güneşin batışı olarak meal edilmesini imkansız kılar. Ayrıca orta namazının girişi bu ayette tanımlı değildir. |
| AKŞAM NAMAZININ GİRİŞİ VE ÇIKIŞI;
Hud-114: Gündüzün iki tarafında özellikle gecenin gündüze yakın kısımlarında (4.ve 5.) Nur-58.ayette ismi geçer. |
AKŞAM NAMAZININ ÇIKIŞI;
Taha-130: Gecenin saatlerinin bir kısmında kılınan namaz; Akşam namazı olduğunu kabul edelim. O halde giriş ve çıkışı tanımlanmamış. |
| NAFİLE(İLAVE) NAMAZIN GİRİŞ VE ÇIKIŞI;
İsra-79: Gecenin bir kısmında uyan emri (5.ve 1.) aralığındadır. İsra-79.ayette ismi geçer. (1.ve 2.) ile (4.ve 5.) aralıkları, alacakaranlık zamanları olup herkes için farz namaz aralıklarıdır ve emredilen bu nafile namazın vakti olamaz. |
NAFİLE NAMAZIN GİRİŞ VE ÇIKIŞI;
Taha-130: Gece saatlerinin bir kısmında kılınan namaz; Zulumatta kılınan nafile namaz olduğunu kabul edelim. Giriş ve çıkışı (5.ve 1.) aralığındadır. |
|
—————— |
GÜNDÜZÜN ETRAFLARINDA KILINAN NAMAZLAR (EN AZ 2 TANE);
Sabah ve akşam namazlarıdır. |
| Nisa-103.ayet gereği namaz; vakitleri bellidir.
Toplamda 4 namaz ismi ile giriş ve çıkışları, ilgili ayetlerde çok açıktır. |
Toplamda 4 namaz içerir.
3’ ü farz, 1’i nafile namaz özetlenmiştir. |
Taha-130. ayet gördüğünüz üzere toplamda 4 vakit namazdan özet olarak bahseder.
Tekrar edersek bu namazlar;
- Tüm iman edenlere farz olan ve gündüzün etrafındaki 3 namaz (sabah, orta, akşam)
- Sadece nebiye özel farz olan nafile namazdır.