Mehir evlilikte Allah’ın emridir yani farzdır ve erkek tarafından verilir.
Evlilik öncesi belirlenir. Evlenecek olanların anlaşmasına göre evlilik öncesi verilebileceği gibi, boşanma sonrasında da verilebilir veya kadın bu hakkını kocasına helal de edebilir, çok detaylı bir konudur.
Evliliğin manevi boyutu bir tarafa, mehirin maddi olmasından dolayı ticari bir boyutu vardır.
Bakara-282 de deyn ve müdayene diyerek borçlanma ve karşılıklı borçlanma şeklinde alış veriş ilişkileri düzenlenmiştir. Mehirse, tek taraflı borçlanmadır.
Evet ortada satılan bir ticari meta yoktur ama erkek tarafından alınıp kadına verilmesi gereken bir mal-para-altın vb maddi karşılık, yani alış ve veriş söz konusudur. Dolayısıyla evliliğin farz olan bu basamağında mehirin yazılması, şahitlerinin olması da gerekir.
Neden?
Olası çekişmeli boşanmalarda, erkeğin mehiri inkar etmemesi veya daha az mehir vermeye çalışmasına ya da kadının belirlenenden çok daha fazla mehir istemesine engel olmak, aslında hem kadını hem de erkeği ama özellikle kadını boşanma ve evlilik sonrası mehir hakkını korumak için mehirin yazılı olması ve şahitlerin olması çok önemlidir.
Evlenecek kişilerin varlıklı yetimler olması durumunda fakat ergin ve rüşd olmaları şartıyla, üzerlerine geçecek malların devrinde de Nisa-6. ayette ayrıca şahitler istenir.
Evliliğin farz olan basamağında şahitler istenirken, yine farz olan ama sadece sözden ibaret olan nikah kısmında şahitlere gerek yok gibi bir sonuç çıkarmak ise kişinin ayetleri yorumlamasına göre değişir.
Şahidi olmayan bir evliliğin boşanırken neden 2 şahidi olsun istenir?
Bu da ayrı bir detay tabiki. Tek sözle evlilik bitmesin diye şahit istenirken, şahit istemeden evlilik yapmanın aleyhe doğuracağı sonuçlar baştan göze alınmalıdır. Mehirin nikah esnasında belirlenip yazılması bu ayetler ışığında yapılır örneğin.
Ki yukarıdaki sebeplerle, özellikle adil şahitlerin bulunması art niyetli velilerin, çok farklı nedenlerle velayetleri altındaki bekarlara yaptırmaya zorlayacakları evliliklerin yapılmasına engel olacaktır.
Tabi ayetler hayatlara tatbik ediliyorsa, bu ayetlerin hayatımıza kolaylığı olacaktır.
Aksi takdirde, her insan istediği gibi evlenir ve boşanır. Ama yaptığı seçimin sonuçlarından da şikayetçi olmamalıdır.
Ayetler, sadece Allah’ın hoşnutluğunu kazanmak isteyenleredir..
Kur’anda bazı hükümler çok net verilmiştir, örneğin mehirin erkek tarafında verilmesi gibi. Ama evlenirken şahitlik mevzusu, ayetler arasında bağlantı kurmamızı gerektirir. Kur’andan hüküm çıkarmak dediğimiz tam da budur.
Yanlış veya eksik düşünmüşsem, doğrusunu kabul erdemdir.
Bu konuda katılıyorum. Ayeti okumasını, anlamasını bilene hakikat her zaman açılır????????????